Soms contacteren de erfgenamen u al snel na het overlijden van hun familielid om bv. de gezinswoning van de overledene te verkopen. Kunnen ze in dat geval al meteen een compromis sluiten of moet u wachten tot de afhandeling van de erfenis rond is? Hoe zit dat en wat is er gewijzigd sinds 1 juli 2022?
Wat gebeurt er na een overlijden?
Erfgenamen direct eigenaar?
De erfgenamen zijn eigenaar van bv. de woning nadat ze de nalatenschap aanvaard hebben vanaf de datum van overlijden. Ze kunnen strikt genomen dus ook onmiddellijk starten met de tekoopstelling. Soms is het ook nodig dat ze het snel doen, bv. om de erfbelasting te kunnen betalen en de woning niet te lang te laten leegstaan.
Vraag attest of akte van erfopvolging.
Om het onroerend goed te kunnen verkopen, moet u zeker zijn wie de erfgenamen zijn en dat die ook allemaal de erfenis aanvaarden en bekwaam zijn. Dat zal blijken uit een attest van erfopvolging dat bij eenvoudige erfenissen gratis afgeleverd kan worden door de AAPD (Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie) bevoegd voor de woonplaats van de overledene. Ook de notaris kan een attest van erfopvolging opmaken.
Goed om te weten.
Alleen een notaris (en niet de AAPD) kan een zgn. akte van erfopvolging opmaken. Voor gebruik in het buitenland of ten aanzien van bepaalde overheidsdiensten wordt het best een akte van erfopvolging gebruikt.
Soms moet dat van de notaris komen!
In enkele gevallen mag enkel een notaris een attest (of akte) van erfopvolging opmaken en mag dan niet door de AAPD afgeleverd worden. Dat is onder meer het geval bij handelingsonbekwame erfgenamen, het bestaan van een testament of een huwelijkscontract van de overledene,...
Wat is er gewijzigd sinds 1 juli 2022?
Als er onroerend goed in de nalatenschap aanwezig is, is een akte verplicht!
Voortaan moet de overgang van een onroerend goed door het overlijden overgeschreven worden op het bevoegde kantoor van de AAPD (nieuw art. 3:30 BW) . Daarvoor kunnen enkel notariële akten van erfopvolging gebruikt worden en dus geen attesten van erfopvolging.
Goed om te weten.
De nieuwe regels zijn van toepassing op overlijdens sinds 1 juli 2022. Er is dus geen overgeschreven akte van erfopvolging nodig voor een overlijden van vóór 1 juli 2022.
Let op!
Dat zal er in de praktijk toe leiden dat enkel voor nalatenschappen met uitsluitend roerende goederen nog attesten van erfopvolging gebruikt zullen kunnen worden. De akte wordt voortaan ook overgeschreven bij de AAPD dienst Rechtszekerheid.
Voordien kan er geen akte gesloten worden.
Zolang de onroerende akte van erfopvolging niet overgeschreven is, wordt de overschrijving van andere akten van vestiging, overdracht of vaststelling van onroerende zakelijke rechten geweigerd door de AAPD, behalve een akte van verdeling waarbij de erfgenamen uit onverdeeldheid treden. De ondertekening van een verkoopakte (na recent overlijden) kan m.a.w. voortaan pas nadat de akte van erfopvolging (of verdeling) overgeschreven werd.
Een compromis tekenen kan wel.
Net als voorheen kunt u wel al een compromis sluiten. Daar hoeft u niet voor te wachten. Voorzie in het compromis dan wel een opschortende voorwaarde dat de verkoop maar definitief is als er een akte van erfopvolging overgeschreven is waarin de erfgenamen opgenomen zijn als eigenaar.